تشخیص خرابی مادربرد و بررسی علائم و دلایل

اگر زمان کافی برای مطالعه این مقاله ندارید، از دلایل اصلی خراب شدن مادربرد می توانیم به نوسانات برق، مدارهای کوتاه، گرم شدن بیش‌از‌حد، آسیب فیزیکی و نقص در طراحی مادربرد اشاره کرد.

اگر یک CPU مغز کامپیوتر شما باشد، مادربرد نقش قلب آن را ایفا می‌کند که این موضوع به معنی اهمیت بسیار بالای این قطعه است. گاهی اوقات اشتباهات ساده و به ظاهر کم اهمیت به‌سادگی به این قطعه آسیب می‌زنند و در کل سیستم اختلال ایجاد می‌کنند. خوشبختانه راهکارهای مناسبی برای تشخیص خرابی مادربرد و جلوگیری از این مشکل وجود دارد، تنها کافی است از دلایل خراب شدن مادربرد آگاه باشیم و از بروز آن‌ها جلوگیری کنیم. در ادامه اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار می‌دهیم.

مهم‌ترین دلایل خراب شدن مادربرد کدامند؟

عوامل آسیب زننده به مادربرد متفاوت هستند که ما در ادامه به معرفی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم و سپس راهکارهایی مناسب برای جلوگیری از بروز آن‌ها را نیز با شما درمیان می‌گذاریم.

دلیل شماره 1 – نوسانات برق

اولین و مهم‌ترین دلیل خرابی مادربرد نوسانات برق است. افزایش ولتاژ برق به سادگی می‌تواند در مادربرد انفجار ایجاد کرده و آن را خراب کند. هرچند که این نوسانات بسیار کوتاه هستند؛ اما متاسفانه مادربرد به سادگی آسیب می‌بیند.

برای محافظت از این قطعه در برابر نوسانات برق، می‌توانید از یک محافظ برق با کیفیت بالا استفاده کنید. همچنین مطمئن شوید که پریز برق کامپیوتر شما به زمین متصل است. در غیر این صورت، برخی از نوسانات ممکن است محافظ برق را دور بزنند.

دلیل شماره 2 – مدارهای کوتاه

اتصالات کوتاه در شبکه برق یکی دیگر از دلایل خراب شدن مادربرد محسوب می‌شود. این مشکل براثر نقص CPU/GPU، به خطر افتادن عایق کابل‌های داخلی و یا نصب بد مادربرد اتفاق میفتد.

برای جلوگیری از اتصال کوتاه، هنگام نصب CPU، RAM و سایر اجزاء مادربرد، بارها همه قطعات را چک کنید تا از محکم بودن اتصالات‌شان مطمئن شوید. نکته دیگر اینکه حتما از کابل‌هایی با پوشش عایق استفاده نمایید و در آخر فراموش نکنید مادربرد به هیچ عنوان نباید با کیس کامپیوتر در تماس باشد.

دلیل شماره 3 – گرم شدن بیش‌از‌حد

گرمای بیش‌ازحد نیز می‌تواند به مادربرد آسیب جدی وارد کند. از آنجا که روی این قطعه، اجزای زیادی (مانند CPU، کارت گرافیک، رم، هارد دیسک و غیره) نصب شده به راحتی داغ می‌شود.

برای جلوگیری از این وضعیت راهکارهای زیر را امتحان کنید.

• مطمئن شوید که تمام فن‌های خنک کننده سیستم به درستی کار می‌کنند.
• لپ تاپ را در فضایی با تهویه مناسب قرار دهید.
• خمیر حرارتی CPU را به طور مرتب تعویض نمایید.
• کامپیوتر خود را دو بار در سال به‌صورت جزئی تمیز کنید و تمام گردو غبارهای داخلی و خارجی آن را از بین ببرید.
• همیشه با استفاده از نرم‌افزارهای مخصوص بر وضعیت داخلی سیستم‌تان نظارت داشته باشید.

دلیل شماره 4 – آسیب فیزیکی

هر نوع آسیب فیزیکی که براثر بی‌احتیاطی و عملکرد نامناسب کاربران رخ دهد، در مادربرد نقص ایجاد می‌کند. برای مثال ممکن است وسیله‌ای به‌طور تصادفی روی لپ‌تاپ شما بیفتد یا خود لپ‌تاپ از ارتفاع (روی میز) سقوط کند. در هر حال همه این اتفاقات فیزیکی در خرابی این قطعه تاثیرگذارند. احتیاط تنها راه جلوگیری از بروز این نوع آسیب‌ها است.

دلیل شماره 5 – نقص در طراحی مادربرد

شاید عجیب باشد برایتان که بدانید یکی از دلایل خراب شدن مادربرد، مربوط به طراحی داخلی آن است. از آنجایی که این قطعات به صورت انبوه تولید می شوند، ممکن است در آن‌ها ایراداتی جزئی ظاهر شود، به عنوان مثال اگر معماری داخلی آن‌ها به درستی مهندسی نشده باشد، خنک کننده و ظرفیت‌شان دچار نقص می‌شوند. خوشبختانه سازندگان به این موضوع واقف هستند؛ به همین خاطر نیز براساس دوام هر مادربرد، گارانتی تضمینی برای آن ارائه می‌کنند.

تنها وظیفه شما در این مورد خرید از برندی معتبر است. همچنین سعی کنید پیش از پرداخت هزینه، به‌خوبی عملکرد دستگاه را بسنجید و در صورت وجود هرمشکلی از تهیه آن خودداری نمایید.

این موارد دلایل رایجی هستند که باعث خرابی مادربرد می شوند.

علائم خراب شدن مادربرد چیست؟

علائم خرابی این قطعه را در ادامه ذکر کردیم.

علت شماره 1 – بوت نشدن

بوت نشدن سیستم یکی از علائم اصلی است که نشان می‌دهد مادربرد شما معیوب شده است. لپ‌تاپ‌هایی که مادربرد خراب دارند اغلب در طول فرآیند بوت شدن، متوقف می شوند یا به‌ طور کلی شروع به کار نمی‌کنند.

در نظر داشته باشید که این نوع مشکل می تواند منجر به خسارات جدی از جمله از دست دادن اطلاعات و کاهش عملکرد رایانه شود؛ پس درصورت مشاهده چنین نشانه‌هایی سریعا از یک متخصص کمک بگیرید.

علت شماره 2 – کامپیوتر شروع به بوت شدن می‌کند اما سریعا خاموش می‌شود

یکی دیگر از علائم آشکار مادربرد خراب این است که سیستم بعد از بوت شدن، خاموش شود. به هیچ عنوان این علامت را نادیده نگیرید، زیرا نشان می‌دهد که مادربرد سیستم شما (ستون فقرات رایانه شما) معیوب است و این موضوع منجر به خاموش شدن‌های غیرمنتظره سیستم می‌شود. در صورت ادامه‌دار شدن این مشکل، بوت به طور دائمی آسیب می‌بیند.

علت شماره 3 – از کار افتادن مکرر سیستم

خاموشی مکرر سیستم در هر شرایطی، یکی دیگر از نشانه‌های خراب شدن مادر برد است.

علت شماره 4 – اشکال در پورت‌های USB و لوازم جانبی

اگر سیستم شما با دستگاه‌های خارجی مانند پرینتر، دوربین یا درایوهای فلش به درستی کار نمی کند، احتمالا مادربرد آن خراب است. این موضوع  برای اغلب کاربران بسیار اذیت کننده است؛ زیرا سیستم توانایی انتقال فایل‌ها، چاپ اسناد و غیره را از دست می‌دهد. علاوه بر این، ممکن است هنگام تلاش برای اتصال به این دستگاه‌ها با خطاهای مکرر نیز مواجه شود.

علت شماره 5 – گرم شدن بیش از حد لپ‌تاپ

اگر مادربرد شما بیش‌از حد داغ می‌شود؛ احتمالا نقصی در آن ایجاد شده است. گرمای بیش‌ازحد باعث کند شدن کل سیستم یا حتی خاموش شدن ناگهانی آن می‌شود. علاوه بر این، گرمای شدید به سایر اجزای کامپیوتر مانند CPU  و حافظه نیز آسیب می‌رساند. اگر متوجه شدید که کامپیوترتان داغ می‌شود یا صدای فن‌ها بسیار بالاست، سریعا به یک مرکز تعمیر مناسب مراجعه نمایید.

علت شماره 6 – صداهای عجیب

بروز صداهای عجیب و غریب از رایانه، علامت واضح دیگری است که  خبر از خرابی مادربرد می‌دهد. این صداها می توانند یک وزوز بلند یا زمزمه‌ای کوتاه باشد؛ در هرحال شما باید به همه آن‌‌ها توجه کافی داشته باشید.

علت شماره 7 – بوی سوختگی از مادربرد

بوی سوختگی که از مادربرد منتشر می‌شود یک علامت جدی است که نشان می‌دهد مشکلی بسیار بدی در لپ‌تاپ به وجود آمده و هرچه سریع‌تر باید به آن رسیدگی شود. به خاطر داشته باشید که مادربرد خراب می‌تواند بر عملکرد کلی رایانه شما تأثیر  بگذارد.

(بوی سوختن نشان دهنده گرم شدن بیش‌ازحد یا حتی آسیب الکتریکی به قطعات روی برد است. نادیده گرفتن این علامت می تواند منجر به آسیب‌های بیشتری شود؛ پس سریعاً برای تعمیر آن اقدام نمایید. به یاد داشته باشید، تعمیر سریع می تواند رایانه شما را از آسیب بیشتر نجات دهد)

 سوالات متداول

چگونه یک مادربرد خراب می‌شود؟

دلایل خراب شدن مادربرد اغلب شامل موارد زیر می‌شود.

• اتصالات کوتاه
• نوسانات برق
• تهویه ضعیف و گرمای بیش از حد.
• اجزای ناسازگار
• برخورد نامناسب و آسیب فیزیکی

آیا گرد و غبار می تواند باعث خرابی مادربرد شود؟

گردوغبار تاثیر مستقیمی بر خرابی این قطعه ندارند؛ اما تجمع شدید آن‌ها طی مدتی طولانی  در اتصالات الکتریکی مادربرد اختلال ایجاد می‌کند یا باعث داغی بیش‌ازحد سیستم می‌شود. نظافت و نگهداری منظم لپ‌تاپ می‌تواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند.